Zmiany w terminach przedawnienia roszczeń!
W dniu 9 lipca 2018 roku weszło w życie szereg zmian w ogólnych terminach przedawnienia roszczeń.
Poniżej krótka instrukcja tego co ulegnie zmianie a co pozostanie bez zmian.
Zapowiadanie skrócenie okresu przedawnienia w zasadzie nie dotknie przedsiębiorców. Największą zmianą jest skrócenie podstawowego okresu przedawnienia z 10 lat do 6. To duża zmiana, jednakże w praktyce nie dotyczy ona przedsiębiorców których należności przedawniają się najczęściej po 3 lub 2 latach w zależności od ich charakteru.
Na uwagę zasługuje jednak zmiana dotycząca przedawnienia należności stwierdzonych tytułami wykonawczymi – tutaj też nastąpi skrócenie okresu ich przedawnienia z 10 do 6 lat, nie powinno to jednak wpłynąć na działania tych wierzycieli, którzy dbają nie tylko o nieprzedawnienie przysługującej im należności głównej ale również odsetek – oni już teraz musieli podejmować działania przerywające bieg przedawnienia co 3 lata w celu przeciwdziałania przedawnieniu odsetek i to się nie zmieni.
Na szczególną uwagę zasługują:
-
- Krótsze terminy przedawnienia
Jedną z najważniejszych zmian jest skrócenie podstawowego terminu przedawnienia do lat 6. Dla przypomnienia do tej pory art. 118 k.c. zakładał, że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej termin przedawnienia wynosił 10 lat. Natomiast roszczenia o świadczenia okresowe oraz związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przedawniają się bez zmian po upływie 3 lat.
Również roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd przedawnia się z upływem sześciu lat. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenie okresowe należne w przyszłości przedawnia się z upływem trzech lat.
- Koniec terminu przedawnienia
Od 9 lipca 2018 roku przypada on na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. W związku z czym, jeżeli roszczenie stało się wymagalne dnia 15 maja 2018 roku to koniec terminu przedawnienia przypadnie na dzień 31 grudnia 2024 roku. Natomiast w przypadku roszczenia o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad, które stało się wymagalne dnia 15 maja 2018 roku, koniec terminu przedawnienia przypadnie na dzień 15 maja 2019 roku, gdyż przedawnia się ono z upływem roku.
- Uwzględnienie przez sąd z urzędu przedawnienia
Kolejną ważną zmianą z punktu widzenia konsumentów jest wprowadzenie §2¹do art. 117 k.c., zgodnie z którym po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Powyższe oznacza, że sąd rozpoznając sprawę przeciwko konsumentowi powinien z urzędu badać czy roszczenie nie uległo przedawnieniu, zaś w przypadku odpowiedzi twierdzącej oddalić powództwo. Do tej pory sąd zajmował się kwestią przedawnienia wyłącznie na zarzut pozwanego.
- Nieuwzględnienie terminu przedawnienia
Nowelizacja wprowadza również co najmniej kontrowersyjne rozwiązania w zakresie możliwości nieuwzględnienia przez sąd upływu terminu przedawnienia w sporze z konsumentem. Zgodnie z wprowadzonym teraz art. 1171 k.c. w wyjątkowych przypadkach sąd może, po rozważeniu interesów stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagają tego względy słuszności.
| Zmiany w ogólnych terminach przedawnienia roszczeń | |||
| Podstawowy okres przedawnienia | TAK JEST | Od wymagalności |
31 grudnia tego roku, w którym upłynęło 6 lat |
| tak było | Od wymagalności |
Po 10 latach |
|
| Roszczenie stwierdzone tytułem pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd | TAK JEST | Od ostatniej czynności sądu |
31 grudnia tego roku, w którym upłynęło 6 lat |
| tak było | Od ostatniej czynności sądu |
Po 10 latach |
|
| Podstawowy okres przedawnienia w zakresie działalności gospodarczej (w tym kredyty i pożyczki,roboty budowlane) | TAK JEST | Od wymagalności |
31 grudnia tego roku, w którym upłynęło 6 lat |
| tak było | Od wymagalności |
Po 3 latach |
|
| Świadczenia okresowe (w tym odsetki, czynsze, abonamenty) | TAK JEST | Od wymagalności |
31 grudnia tego roku, w którym upłynęło 3 lata |
| tak było | Od wymagalności |
Po 3 latach |
|
| Sprzedaż towarów, świadczenie usług |
TAK JEST |
Od wymagalności |
31 grudnia tego roku, w którym upłynęły 2 lata |
| tak było | Od wymagalności |
Po 2 latach |
|
| Wykonanie dzieła | TAK JEST | Od wykonania |
31 grudnia tego roku, w którym upłynęły 2 lata |
| tak było | Od wykonania |
Po 2 latach |
|
| Transport | TAK JEST | Od wykonania |
Po 1 roku |
| tak było | Od wykonania |
Po 1 roku |
|
materiały do druku – terminy przedawnienia
Jak widać w powyższym zestawieniu jedyną kategorią należności zagrożoną nowymi regulacjami są, dla większości przedsiębiorców, sprawy z wyroków i nakazów o które warto zadbać przerywając bieg przedawnienia roszczeń które są nimi stwierdzone.